به نظر می رسد PCOS در اثر ژنتیک اتفاق می افتد، اما شیوه زندگی و عوامل محیطی نیز در این زمینه نقش دارند.
بسیاری از بیماریها، شرایط و سندرمها دارای یک جزء ژنتیکی هستند که برخی از آنها تحت تأثیر ژنهای متعدد و سبک زندگی یا محیط فرد قرار دارند. سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، یک اختلال هورمونی است. در ادامه به بررسی این سندرم و علائم و نشانه های آن می پردازیم.
سندرم تخمدان پلی کیستیک - که گاهی اوقات به عنوان تنبلی تخمدان شناخته می شود - یک مشکل رایج در بین زنان است. این ناشی از عدم تعادل هورمون های تولید مثل است. این عدم تعادل هورمونی - معمولاً سطوح آندروژن بالاتر از حد طبیعی - بر تخمدان ها تأثیر می گذارد و باعث ایجاد کیست های کوچک متعدد در آنها می شود.
اگر علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک را دارید باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. شایع ترین علائم عبارتند از:
سیکل های قاعدگی نامنظم
در حالی که PCOS الگوی ارثی واضحی ندارد، به نظر می رسد که یک ارتباط کوچک وجود دارد. تخمین زده می شود 20 تا 40 درصد از مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک، یک عضو از اعضای خانواده مبتلا به این بیماری، معمولاً مادر، خواهر یا خاله دارند.
گونههای ژنی خاص که بیشتر به PCOS کمک میکنند، ژنهایی هستند که در تولید آندروژن نقش دارند. انواع ژنتیکی که با موارد زیر تداخل دارند نیز ممکن است به PCOS کمک کنند:
سندرم تخمدان پلی کیستیک حدود 6 تا 12 درصد از افراد در سنین باروری را در سنین 15 تا 44 سال تحت تاثیر قرار می دهد. بیشتر افراد ممکن است در دهه 20 و 30 سالگی متوجه PCOS شوند.
تخمدان پلی کیستیک، همچنین یکی از شایع ترین علل ناباروری زنان است.
برخی از عوامل می توانند خطر ابتلا به PCOS را در افراد افزایش دهند و بسیاری از آنها به هم مرتبط هستند. از جمله آن ها می شود به موارد زیر اشاره کرد:
سابقه خانوادگی دیابت: دیابت یکی دیگر از عوامل ارثی در PCOS است. احتمال ابتلا به PCOS در فردی که در بدو تولد مادر یا خواهر دیابتی داشته باشد، بیشتر است. بیش از نیمی از مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک قبل از 40 سالگی به دیابت یا پیش دیابت مبتلا می شوند.
مقاومت به انسولین: این زمانی اتفاق می افتد که بدن فرد در استفاده صحیح از انسولین مشکل داشته باشد و افراد مبتلا به PCOS اغلب مقاومت به انسولین دارند. افرادی که اضافه وزن دارند، عادات غذایی ناسالم دارند، ورزش کافی ندارند یا سابقه خانوادگی دیابت دارند ممکن است در معرض خطر مقاومت به انسولین باشند.
چاقی یا اضافه وزن: داشتن اضافه وزن با PCOS مرتبط است. با این حال، بسیاری از زنانی که وزن متوسطی دارند، مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند و بسیاری از زنانی که اضافه وزن دارند، مبتلا نیستند.
سبک زندگی کم تحرک: یک سبک زندگی کم تحرک می تواند خطر ابتلا به بیماری ها و شرایط مزمن، از جمله عدم تعادل هورمونی را افزایش دهد.
همچنین، یک عامل بالقوه که می تواند در PCOS نقش داشته باشد، هورمون ضد مولرین (AMH) است. تخمدان ها AMH تولید می کنند و سطوح بالای AMH می تواند به این معنی باشد که فرد هورمون مردانه بیشتری دارد. با این حال، افراد مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک اغلب سطوح بالایی از AMH را نیز دارند - اگرچه داشتن سطح بالای AMH به خودی خود به معنای ابتلا به این بیماری نیست.
سندرم تخمدان پلی کیستیک زمانی رخ می دهد که هورمون های جنــسی از تعادل خارج شوند. معمولاً تخمدان ها هم استروژن و هم آندروژن می سازند. با این حال، زنان به استروژن بیشتر و آندروژن کمتری نسبت به مردان، نیاز دارند. در سندرم تخمدان پلی کیستیک، افراد مبتلا به این بیماری در عوض سطوح آندروژن بالا و سطوح پایین استروژن دارند.
سطوح بالای آندروژن می تواند از تخمک گذاری جلوگیری کند. وقتی تخمک گذاری اتفاق نمی افتد، فولیکول های تخمدانی که رشد می کنند و تخمک های شما بالغ می شوند، قادر به آزادسازی تخمک ها نیستند. در عوض، تخمک ها در داخل فولیکول رشد می کنند که گاهی اوقات می تواند کیست تخمدان را تشکیل دهد .
اینکه چرا این وضعیت رخ می دهد هنوز برای محققان کمی رمز و راز است - زیرا کارشناسان هنوز علت دقیق PCOS را درک نکرده اند. با این حال، ترکیبی از عوامل ژنتیکی و بیولوژیکی ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
در صورت داشتن موارد زیر ممکن است در معرض خطر ابتلا به PCOS باشید:
اگر علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک را دارید یا ممکن است در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشید، بهتر است برای انجام آزمایش به پزشک مراجعه کنید. به طور خاص، سه علامت وجود دارد که پزشکان برای تشخیص PCOS به دنبال آن هستند. آن علائم عبارتند از:
پزشک شما ممکن است از اقدامات مختلفی برای اطلاع از علائم و ارزیابی وضعیت شما در طول فرآیند تشخیصی استفاده کند. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آشنایی با سابقه پزشکی و علائم فعلی
انجام آزمایش برای ارزیابی علائم
انجام معاینه لگن
گرفتن عکس از طریق سونوگرافی برای نگاه دقیق تر به تخمدان ها
در حال حاضر هیچ درمانی برای PCOS وجود ندارد. در عوض، پزشک شما میتواند به شما کمک کند تا یک برنامه درمانی برای کاهش علائم و درمان ناباروری ایجاد کنید. درمان های دقیق شما به علائمی که دارید، سابقه پزشکی و شدت بیماری شما بستگی دارد.